-मिलन दाहाल
६ मार्च २०१५, एडेलेड- प्रवासमा जीवन निककेै काठीन हुन्छ, शेष घलेले भर्खरै नेपालका भु-कम्पपीडितलाइ सहयोग गर्ने क्रममा भनेजस्तै । जसोतसो नेपालीहरुले रोपेकै छन प्रवासमा आफुलाइ र आफ्ना सन्तानलाइ विश्व रंगमंचमा एक कुशल प्रतिस्पर्धीका रुपमा उभ्याउने प्रणका साथ बढाइरहेछन पाइलाहरु । अधिकाश नेपाली अभिभावकको चाहाना, आफ्ना सन्तानको मन नेपाली बनाइराख्ने । त्यही दयालुमा दयालु र बहादुरमा बहादुरका साथमा चतुरमा चतुरता अनि विश्वसंग प्रतिस्पर्धा गर्नसक्ने क्षमता थपेर । त्यसैले प्रवासमा आमाबाबुले कतै सन्तानले नेपालीत्व बिर्सिने हुुनकि भनेर अत्यन्त चिन्ता गर्ने गरेका छन् ।
एडेलेडका एक अभिभाबक गोकुल घिमिरेलाइ छोरी बढ्ने क्रमसगै यही चिन्ताले सताइरहेको थियो र यसैको उपज मनमा एकदिन नेपाली बाल-बच्चालाइ नेपाली भाषा, संस्कृती, रहनसहन, नेपाली इतिहास आदिका बारेमा शिक्षा दिन एक नेपाली बिद्यालयको परिकल्पना दिमागमा आयो । उनले यो परिकल्पनालाइ धेरैदिनसम्म आफुभित्र राख्न सकेनन् र केही जागारुक नेपालीहरुमाझ आफ्नो परिकल्पना राखे र “नेपाली पाठशाला” नामको एक संस्थाको हत्तपत्त सुरुवात गरिहाले । ” समान सहभागिता समान योगदान; नेपाली भाषा र संस्कृतीको उत्थान” भन्ने मुलनारा लिएको यस संस्थाले नेपाली वाल-वालिकालाइ बिदाको दिनमा हप्ताको एक दिन नेपाली भाषा, संस्कृती लगायत विविध बिषयबारे ज्ञान दिनेगरेको छ । यस संस्थाले आफ्नो खर्च समुदायको सहयोगमा नै संकलन गर्ने गरेको छ ।
यसैको परिस्कृत स्वरुपबारे एडेलेडमा अर्को अभिभावक समुह चिन्तनशील थियो । उनिहरु सोचीरहेका थिए, हामी यो बहु-सांस्कृतिक देशमा यत्तिका पसिना बगाएर काम गर्दै कर तिर्छौ, राज्यलेपनि अन्य सस्कृतीमा लगानी गर्ने कुरा गरेको छ भने, हामीले आफ्ना वाल-वालिकालाइ किन सरकारकै खर्चमा आफ्नो संस्कृतीबारे जान्ने अवसर प्रदान नगर्ने ? यसैको प्रतिफलस्वरुप दक्षीणी एडेलेडमा “एडेलेड नेपाली बिद्यालय” नामको नि:शुल्क नेपाली भाषा, संस्कृती आदिबारे ज्ञान दिने संस्थाको गठन हुनपुग्यो ।
२०१२ मा दर्ता भएको एडेलेड नेपाली समाज नामक नेपाली संस्थाले शुरुवात गरेको एडेलेड नेपाली बिद्यालयपानि एडेलेडमा भएका अन्य जातिय बिद्यालयसरह साउथ अष्ट्रेलियान सरकारबाट मान्यता पाएको बिद्यालय हो । बिद्यालयको दिर्घकालिन लक्ष्य नेपाली भाषा र संस्कृतीको उत्थान गर्नु रहेको छ । यस्ताखाले बिद्यालयहरुको हरेक क्रियाकलापमा संलग्न हुनका लागी सरकारको जातीय बिद्यालय हेर्ने निकायको नियमअनुसार बिशेष प्रकारको तालिम लिएको हुनुपर्दछ साथै बच्चाहरुसंग काम गर्न सक्ने एकखाले सरकारको छानबिन समेत पास गरेको हुनुपर्दछ । 
बिद्यालयका लागी सरकारको जातीय बिद्यालय हेर्ने निकायबाट रकम प्राप्त हुने भएकाले नेपाली अभिभाबकहारुले बिद्यालय चलाउन आवश्यक पर्ने रकमको भागिदार बन्नु पनि पर्ने छैन । विद्यालयका लागि चाहिने सम्पुर्ण सामाग्रीहरुको खरिद गर्न सरकारी निकायले रकम प्रदान गर्ने भएपनि शिक्षकको तलवका लागी भने सरकारले पैसा दिने छैन, तसर्थ बिद्यालयलाइ पठनपाठनका लागी स्वयंसेवकहरुको आवश्यकता भने पर्ने छ । यसरी यस्ता विद्यालयमा पढाउने शिक्षकहरुले भाषासम्बन्धि केही तालिम लिनैपर्ने हुन्छ र गएको डिसेम्बरमा केही नेपालीहरुले चारदिने यस्तो तालिम पनि लिइसकेका छन । यसका साथसाथै समय-समयमा अन्य तालिमहरुपानि लिइराख्नुपर्ने हुन्छ ।
एडेलेड नेपाली बिद्यालय हरेक शनिबार ३ घन्टा एस्कट पार्क प्राइमरी स्कुलको भवनमा संचालित छ ।
(मन्जुले दिनुभएको जानकारीहरुमा आधारीत)
